Stosunkowo wysoki koszt leczenia

Wiele osób ma nierówne, zbyt ciasno stłoczone czy zbyt luźno rozstawione zęby, ale nie każdy zdecyduje się na leczenie ortodontyczne. Jedną z przeszkód są kwestie finansowe. Za aparat ruchomy trzeba zapłacić od 500 do 2000 zł, jednak ten rodzaj leczenia stosowany jest głównie u dzieci i tylko przy niektórych wadach zgryzu. Aparaty stałe kosztują od ok. 2000 do 5000 zł, przy czym koszt aparatu lingwalnego może być znacznie wyższy. Dodatkowo należy liczyć się z kosztami wizyt kontrolnych u ortodonty, ceną aparatu retencyjnego oraz kosztami leczenia stomatologicznego (np. usunięcia zębów).

Długi czas leczenia

Jak długo trzeba nosić aparat na zęby? To zależy od stopnia zaawansowania wady zgryzu – niektórzy pacjenci noszą aparat przez 1,5 roku, inni przez 2,5 roku. Jednak na tym leczenie ortodontyczne się nie kończy. Po wyprostowaniu zębów trzeba ustabilizować nowe ustawienie za pomocą aparatu retencyjnego (tzw. retainera). Utrwalanie efektu może trwać od kilku miesięcy do kilku lat (średnio 2 lata), przy czym niektórzy pacjenci muszą nosić retainer nawet do końca życia.

Trudności w utrzymaniu higieny jamy ustnej

Elementy klasycznego aparatu ortodontycznego (zamki, metalowe łuki, elastyczne ligatury) utrudniają dokładne wyszczotkowanie zębów. Pacjent musi bowiem dotrzeć do wszystkich szczelin powstałych wokół aparatu. Szczegółowe mycie jest konieczne, ponieważ w zakamarkach mogą zalegać resztki jedzenia, co wygląda nieestetycznie, niekorzystnie wpływa na świeżość oddechu oraz sprzyja rozwojowi próchnicy. Dlatego też pacjenci powinni unikać jedzenia oblepiającego zęby czy zawierającego niewielkie drobinki (np. maku), a także mogą ułatwić sobie utrzymanie higieny za pomocą specjalnych szczoteczek, nici dentystycznej oraz irygatora.

Dolegliwości związane z noszeniem aparatu

Leczenie ortodontyczne polega na mechanicznej zmianie ustawienia zębów poprzez zastosowanie odpowiedniej siły i kierunku nacisku. W związku z tym pacjenci często odczuwają tymczasowy ból zębów, zwłaszcza tuż po założeniu aparatu oraz po wizytach kontrolnych, podczas których lekarz „dokręca” łuki. Dodatkowo w trakcie leczenia ortodontycznego mogą występować inne skutki uboczne, takie jak:

• ruchomość zębów;
• nadwrażliwość na temperaturę (zimne i gorące pokarmy, napoje);
• otarcia i skaleczenia jamy ustnej;
• afty powstające wskutek zranienia;
• bóle stawów skroniowo-żuchwowych;
• skrócenie korzeni zębów;
• seplenienie.

Ponadto u pacjentów z nadwrażliwością na nikiel, chrom, miedź, lateks czy akryl mogą wystąpić objawy reakcji alergicznej. Chodzi tutaj m.in. stan zapalny jamy ustnej, utratę smaku, metaliczny posmak, uczucie drętwienia i pieczenia. Zdarzają się również ostre reakcje alergiczne, które mogą prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego.

Skutki uboczne źle przeprowadzonego leczenia

Efekt leczenia ortodontycznego zależy przede wszystkim od wiedzy oraz umiejętności lekarza prowadzącego. Bardzo ważne jest, aby wybrać ortodontę cieszącego się dobrymi opiniami oraz mającego duże doświadczenie w zawodzie. Nieprawidłowe dopasowanie aparatu lub zbyt szybko przeprowadzone leczenie może bowiem doprowadzić do szeregu negatywnych następstw, takich jak:

• pogłębienie wady zgryzu;
• schorzenia jamy ustnej oraz stawów skroniowo-żuchwowych;
• odsłonięcie szyjek zębowych;
• zanik korzeni zębowych, co prowadzi do wypadania zębów.

Ryzyko pogorszenia stanu zębów

Noszenie aparatu ortodontycznego może zwiększać ryzyko próchnicy, demineralizacji szkliwa, zapalenia dziąseł oraz występowania przebarwień. Główną przyczyną nie jest sam aparat, ale niedokładna higiena jamy ustnej sprzyjająca gromadzeniu się płytki nazębnej. Poza tym zamki aparatu przylegają ściśle do powierzchni zębów, co utrudnia naturalne oczyszczanie za pomocą śliny. Po zdjęciu aparatu ortodontycznego pacjenci czasami skarżą się również na osłabienie zębów, co wynika ze specyfiki leczenia (wytrawiania szkliwa, stosowania adhezyjnych systemów samotrawiących, odklejania zamków).